ВОСПИТЫВАЕМ ПАТРИОТА С ДЕТСТВА

• Постарайтесь позитивно отзываться о стране, в которой живете, о ее достижениях, знаменитых в истории людях, событиях.
• Положительный эффект в формировании патриотических чувств и нравственных качеств личности ребенка будут иметь совместные просмотры передач,кинофильмов,фото и видео спортивных и культурных мероприятий,рассказывающих о людях,прославивших страну. Обсуждая с ребенком содержание просмотренного, позитивно оценивайте вклад соотечественников в жизнь общества.
• Познакомьте ребенка с памятными и историческими достопримечательностями города и государства. Рассказывайте ребенку о предках и об испытаниях, из которых они вышли с честью. Это могут быть рассказы о прадедушках, прабабушках – ветеранах Великой Отечественной войны, родственниках – участниках ликвидации последствий аварии на Чернобыльской атомной электростанции, а так же о ветеранах труда и их достижениях во благо Родины.

• Поддерживайте у ребенка активность, инициативу, стремление показать себя с позитивной стороны: «Ты очень постарался», «Ты молодец, у тебя все получилось», «Хорошая работа!». Старайтесь меньше использовать слова и выражения, ограничивающие инициативу «Зачем тебе это надо!», «Тише едешь, дальше будешь!»,«Не проявляй инициативу,она наказуема!» и т.д.
• Привлекайте к процессу патриотического воспитания людей, защитников Родины, прославивших страну своими достижениями. Это могут быть встречи с ветеранами войны и труда,представителями военных и мирных профессий,культуры и искусства,спортсменами.
• Организовывай те мероприятия, направленные на взаимодействие детей с окружающим миром. Используйте проводимые культурные и общественные мероприятия по случаю государственных праздников для совместного семейного досуга.

• Принимайте с ребенком участие в общественных акциях: «Открытка ветерану ко Дню победы», «Посади дерево – сделай город чище». Участие в таких мероприятиях формирует у ребенка умения взаимодействовать со взрослыми и сверстниками, ранее не знакомыми; принимать ответственность, адекватно оценивать свой вклад в общий результат, гордиться причастностью к стране, государству.

ВОСПИТАНИЕ ПАТРИОТИЧЕСКИХ ЧУВСТВ В СЕМЬЕ

• Ручной труд (изготовление поделок, подарков для членов семьи своими руками, украшение дома к дню рождения мамы и др.) воспитывает у ребенка терпение, выносливость, развивает фантазию, творчество. Вместе с ребенком попробуйте смастерить куклу или оберег, раскрасить народную игрушку – это условие как патриотического,таки эстетического воспитания в семье.
• Рассматривая с ребенком семейные фотографии, старайтесь характеризовать членов семьи породу их деятельности, профессии, личностным качествам, интересным событиям из жизни каждого в отдельности. Однако каждых совместный просмотр завершайте информацией и примерами заботливого, уважительного отношения между всеми членами семьи–это позволит ребенку чувствовать свою принадлежность к семье,роду,ценить и беречь родственные связи.
• Составление родословной семьи с ребенком воспитывает у него уважение к старшим поколениям, семейным традициям, гордость за предков,которые трудились во благо семьи и Родины, с честью преодолевали выпавшие им трудности.
• Расскажите ребенку, какую пользу приносит ваш труд, ваша профессия семье, людям, стране. Старайтесь положительно отзываться о вашей работе и результатах труда. Обращайте внимание на такие нравственные качества как ответственность, внимание, выносливость, образованность, умения общаться с другими людьми, которые необходимы для достижения высоких результатов. Если это возможно, покажите конкретные результаты труда или приведите примеры значимости вашей работы для общества. Обсудите с ребенком и последствия некачественно выполненной работы или отсутствия работы, как для семьи, так и страны в целом.
• С раннего детства приучайте ребенка выполнять элементарные обязанности в семье. Давайте ему поручения сервировки стола к семейному обеду, наведению порядка в своем игровому уголке,  комнате, уборке квартиры к приходу членов семьи с работы.  Проявление аккуратности и заботы о своем здоровье достигается через формирование навыков самообслуживания. Чем старше становится ребенок, тем больше передайте ему ответственность за чистоту своей одежды, обуви (так же он может помогать и другим членам семьи). Забота ребенка о домашних питомцах 
так же приучает его к трудолюбию, ответственности за жизнь и здоровье ближнего.

• Ручной труд(изготовление поделок,подарков для членов семьи своими руками, украшение дома ко дню рождения мамы и др.) воспитывает у ребенка терпение,  выносливость, развивает фантазию, творчество. Вместе с ребенком попробуйте смастерить куклу или оберег, раскрасить народную игрушку – это условие как патриотического, так и эстетического воспитания в семье.

Творческие идеи и игры в семейном кругу, которые будут способствовать социально-нравственному и личностному развитию детей

«Семейные правила».
Соберите всю семью и составьте список семейных правил. Например, «Мы тихо говорим друг с другом», «Мы всегда говорим правду» и т.д.
Вывесите список допустимого и недопустимого поведения, и в доме будем мир, родителям будет легче поддерживать у детей дисциплину, а дети будут точно знать, что от них требуется.
«Рассказы о старых временах».
Чаще рассказывайте детям о событиях из своего детства, интересных случаях из прошлого ребенка, о которых он уже забыл. Анализируйте эти истории в позитивном ключе, подчеркивайте ценные качества членов семьи, которые проявились в этих событиях. Дайте понять ребенку, что они особенные и любимые, и что вам дороги все воспоминания, связанные с их рождением и детством.
«Золотые яблоки».
Обсудите с ребенком слова, которые вызывают приятные эмоции. Вырежьте из плотной бумаги яблоки и напишите эти слова на яблоках. Приклейте яблоки на плакат и повесьте плакат на видном месте, чтобы напоминать членам вашей семьи о необходимости говорить друг другу слова одобрения.
«Характер каждого из нас».
Обсудите положительные качества каждого члена семьи. Для каждого члена семьи напишите эти качества на отдельном плакате. Периодически вывешивайте плакаты на видное место, чтобы поднять самооценку каждого и напомнить членам семьи, что в друг друге нужно прежде всего ценить всѐ хорошее, что у него есть.

Мэта: павышаць кампетэнтнасьць бацькоў у пытаннях патрыятычнага выхавання дзіцяці: любві да Радзімы, роднага краю, працуючым людзям.

Як часта гучаць у наш час словы:" руская душа","феномен рускай душы". Але не менш часта: "падзенне маральнасці","дэградацыя грамадства". Таму сёння, магчыма, як ніколі актуальныя пытанні маральнага выхавання дзяцей. Мяняюцца часы, эпохі, людзі. Але вечным застаецца імкненне чалавека да дабра, любові, святла, прыгажосці, праўдзе.

Дашкольны ўзрост-падмурак агульнага развіцця дзіцяці, стартавы перыяд усіх высокіх чалавечых пачаў. Захаваць чалавечае ў нашых дзецях, закласці маральныя асновы, якія зробяць іх больш устойлівымі да непажаданых уплываў, вучыць іх правілах зносін і ўменню жыць сярод людзей – вось галоўныя ідэі выхавання маральна-патрыятычных пачуццяў у дашкольнікаў. Самае вялікае шчасце для бацькоў-вырасціць здаровых, высокамаральных дзяцей.

Агульнавядома, што дашкольнікі вельмі эмацыйныя. Гэта эмацыйна-вобразнае ўспрыманне навакольнага свету можа стаць асновай фарміравання патрыятызму.

Пачуццё патрыятызму так шматгранна па свайму зместу, што не можа быць вызначана некалькімі словамі. Гэта і любоў да родных месцаў, і гонар за свой народ, за яго культуру, і адчуванне сваёй непарыўнасці з навакольным, і жаданне захоўваць і прымнажаць багацце сваёй краіны.

Пачуццё Радзімы пачынаецца з захаплення тым, што бачыць перад сабой малеча, чаму ён дзівяцца і што выклікае водгук у яго душы... І хоць шматлікія ўражанні яшчэ не сьвядомыя ім глыбока, але, прапушчаныя праз дзіцячае ўспрыманне, яны адыгрываюць велізарную ролю ў станаўленні асобы патрыёта.

Менавіта таму родная культура, як бацька і маці, павінна стаць неад'емнай часткай душы дзіцяці, пачаткам, спараджае асобу.

У маральна-патрыятычным выхаванні велізарнае значэнне мае прыклад дарослых, асабліва ж блізкіх людзей. На канкрэтных фактах з жыцця старэйшых членаў сям'і (дзядуляў і бабуль, удзельнікаў Вялікай Айчыннай вайны, іх франтавых і працоўных подзвігаў) неабходна прышчапіць дзецям такія важныя паняцці, як «абавязак перад Радзімай», «любоў да Айчыны», «працоўны подзвіг» і т. д. важна падвесці дзіця да разумення, што мы перамаглі таму, што любім сваю Айчыну, Радзіма шануе сваіх герояў, якія аддалі жыццё за шчасце людзей. Іх імёны ўвекавечаны ў назвах гарадоў, вуліц, плошчаў, у іх гонар узведзены помнікі.

Духоўны, творчы патрыятызм трэба прывіваць з ранняга дзяцінства. Але падобна любому іншаму пачуццю, патрыятызм здабываецца самастойна і перажываецца індывідуальна. Ён прама звязаны з асабістай духоўнасцю чалавека, яе глыбінёй.

Безумоўна, аснова выхавання чалавека закладваецца ў сям'і. Патрыятычнае выхаванне, цікавасць да духоўнага пачатку нашага жыцця таксама павінны пачынацца ў сям'і. Але ўмоў для гэтага сёння, на жаль, мала. І справа тут не ў адсутнасці ў бацькоў часу для педагагічных гутарак са сваімі дзецьмі, а ў нашым жаданні засцерагчы іх ад цяжкіх задач, працы, духоўных намаганняў. Кожная сям'я-гэта свой замкнёны свет і сваё жыццё, свае радасці і смутку, клопаты і традыцыі, свой побыт.

У сучаснай сям'і вялікую частку часу дзіця мае зносіны з мамай. Менавіта з ёй складваюцца даверныя адносіны, абмяркоўваюцца трывогі, пытанні, патрэбы. Аднак для дзяцей не менш важна і зносіны з татам. Чым часцей бацька мае зносіны з дзіцем, тым больш цеснымі становяцца эмацыйныя сувязі, а чым раней бацька далучаецца да сыходу за малым, тым мацней і глыбей яго бацькоўскія пачуцці.

Устаноўлена, што ў сем'ях, у якіх бацькі марнуюць шмат часу на гутаркі, гульні з дзецьмі, дзеці лепш развіваюцца. Аднак даказана, што дзеці, пазбаўленыя магчымасці мець зносіны з бацькамі або з адным з іх, валодаюць падвышанай адчувальнасцю, маюць цяжкасці ў наладжванні кантактаў з аднагодкамі. Сур'ёзную небяспеку для развіцця дзіцяці ўяўляе адсутнасць эмоцый, ласкі, цеплыні пры хай нават і паўнавартасным задавальненні яго фізіялагічных патрэбаў. Толькі пастаяннае зносіны бацькоў з дзіцем спрыяе ўстанаўленню глыбокіх эмацыйных сувязяў, нараджае ўзаемную радасць.

Выхаванне дзяцей у любові і павазе да бацькоў, шанаванні продкаў-адна з вядучых ідэй педагогікі. Іншая ідэя-гадаваць будучага сем'яніна з малых гадоў шляхам фарміравання станоўчых маральных якасцяў (працавітасці, памяркоўнасці, падатлівасці, стараннасці, сціпласці, сумленнасці).

Спецыяльныя сацыялагічныя і псіхолага-педагагічныя даследаванні паказалі, што сям'я і дзіцячы сад, маючы свае асаблівыя функцыі, не могуць замяніць адзін аднаго і павінны ўзаемадзейнічаць у імя паўнавартаснага развіцця дзіцяці.

 Рэкамендацыі для бацькоў.

- Пагутарыце з дзіцем аб вашай сям'і; дайце характарыстыку кожнага члена сям'і ў асобнасці, пакажыце клапатлівае паважлівае стаўленне паміж усімі членамі сям'і. Разгледзьце сямейныя фатаграфіі; разам з дзіцем складзіце "Герб сям'і«,»генеалагічнае дрэва". З самых ранніх гадоў неабходна навучыць малога паважаць і берагчы сямейныя традыцыі, ведаць свой радавод, пачытаць старэйшае пакаленне. Бо сямейны ачаг, злучэнне роднасных душ пад адным дахам-пачатковае звяно саборнага выхавання.- Знакомьте дзіцяці з "малой радзімай" - найблізкай вуліцай, мікрараёнам, родным горадам, яго знакамітымі жыхарамі, славутасцямі, сімваламі. Вяртаючыся з дзіцем з дзіцячага саду, прапануеце яму гульню «Хто больш цікавага заўважыць?"«"Што новага з'явілася на нашай вуліцы?«, "Як гараджане ўпрыгожваюць свой раён да свята?». Дапамажыце дзіцяці ўбачыць тое, што ў выхаваўчым стаўленні найбольш важна: праца людзей, Пераўтварэнне аблічча горада, раёна. Дома прапануеце дзіцяці намаляваць, што больш за ўсё спадабалася на прагулцы.

- У выхадныя дні Арганізуйце з дзецьмі мэтавыя прагулкі, экскурсіі да памятных месцаў, мемарыялаў, Дошцы гонару ў гонар герояў Вялікай Айчыннай вайны, Айчыннай вайны 1812 года; абавязкова паглядзіце ваенны парад і святочны салют. Дзіцяці да маючай адбыцца экскурсіі варта адпаведна падрыхтаваць, прадумаць, што і як расказаць пра тое ці іншым аб'екце, нагадаць і сваім прыкладам паказаць, што хлопчыкам неабходна здымаць галаўныя ўборы ў абеліскаў; даць магчымасць ускласці да помнікаў кветкі.

- Неабходна паказаць дзецям якія захоўваюцца дома ордэна, медалі, фатаграфіі ваенных гадоў. Дзіця павінна ганарыцца тым, што ў іх сям'і блізкі яму чалавек быў удзельнікам Вялікай гістарычнай бітвы, дзякуючы якой краіна абараніла сваю незалежнасць, дала яму, маленькаму грамадзяніну, права на шчаслівае дзяцінства. У Дзень Перамогі пажадана пайсці з дзіцем на плошчу, дзе сустракаюцца ветэраны, паназіраць за сустрэчай. Звярнуць увагу на радасныя асобы ветэранаў, іх светлыя слёзы, паслухаць, як яны ўспамінаюць дні вайны. Падарыце каму-небудзь з ветэранаў кветкі, пагаворыце з ім, дайце магчымасць і дзіцяці задаць пытанне. Добра, калі дзіця ў сям'і пачуе песні ваенных гадоў.

- Далучайце дзіця да вытокаў рускай народнай культуры. Знаёмце з мастацкай літаратурай па фальклору-казкамі, былінамі, паданнямі; наведайце выставы народнага дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Разам з дзіцем паспрабуйце змайстраваць ляльку або абярэг, распісаць матрошку. Выраб падобных вырабаў выхоўвае цярпенне, кемлівасць, развівае творчае мысленне, уменне бачыць магчымасці творчага пераўтварэнні прадметаў. Гэта выдатная школа як патрыятычнага, так і эстэтычнага выхавання.

- Турбуйцеся аб духоўна-маральным выхаванні маляняці; наведайце праваслаўны храм, пагутарыце аб праваслаўі, пра вытокі рускай святасці. Разгледзьце падборку ілюстрацый з выявай храмаў і іх архітэктурных асаблівасцяў, рускіх абразоў; пачытайце дзіцяці дзіцячую Біблію. Дайце першапачатковыя веды аб важных праваслаўных святах: Каляды, Масленіца, Вялікдзень, Тройца.

- Раскажыце дзіцяці аб сваёй працы: што вы робіце, якую карысць краіне, людзям прыносіць ваш праца. Калі гэта магчыма, пакажыце канкрэтныя вынікі працы. Раскажыце, што вам падабаецца ў вашай працы, якіх маральных якасцяў яна патрабуе: адказнасці, увагі, уменні кантактаваць з іншымі людзьмі і інш.; што было б, калі б вы працавалі дрэнна.

- Уважліва ставіцеся да пытанняў дзяцей, паказвайце і тлумачце падзеі і факты, Заахвочвайце дапытлівасць, Развівайце здольнасць назіраць і аналізаваць з'явы. Чытайце малышам добрыя разумныя кнігі, наведвайце бібліятэкі, выставы, музеі, удзельнічайце ў спартыўных спаборніцтвах, творчых конкурсах. Будзьце самі актыўныя і неабыякавыя! І вынікі не прымусяць сябе доўга чакаць.

"Толькі той, хто любіць, шануе і паважае назапашанае і захаванае папярэднім пакаленнем, можа любіць Радзіму, даведацца яе,

стаць сапраўдным патрыётам"»

С. Міхалкоў

 Літаратура:

Дубоўская, Л.Ў. Маленькія грамадзяне вялікай краіны.

Міміна,В.В. Мой родны кут.

Красюк, В.С. Праменьчыкі выхавання патрыятызму.

Мэта: павышэнне кампетэнтнасці бацькоў па пытанням развіццю роднай мовы дзяцей дашкольнага ўзросту.

Засваенне дзецьмі беларускай мовы ажыццяўляецца ў спецыфічнай сітуацыі руска-беларускага блізкароднаснага двухмоўя. Для большасці дашкольнікаў першай мовай, на якой яны вучацца гаварыць і думаць, з'яўляецца руская. У той жа час, дзеці даволі рана далучаюцца да беларускай мовы, чуючы яе па радыё, тэлебачанні, ад дарослых і ў дзіцячым садзе, на асобных занятках. Аднак, беларускамоўнае асяродзе ў дашкольнікаў адсутнічае. Больш за тое, дзеці могуць карыстацца рускай мовай нават тады, калі да іх звяртаюцца па-беларуску, ведаючы, што іх разумеюць. Такім чынам, маўленчыя сітуацыі, у якіх аказваюцца дзеці, не ствараюць у іх жыццёвай неабходнасці размаўляць па-беларуску. З іншага боку, стыхійнае авалоданне беларускай мовай прыводзіць да змешвання рускага і беларускага маўлення дзяцей. Такім чынам, гэта патрабуе спецыфічных падыходаў да навучання дзяцей беларускай мове.

Творы фальклору сваім зместам і формай найлепшым чынам дапамогуць ў гэтым. Паступова яны ўводзяць малога ў стыхію народнага слова, раскрываюць яго багацце і прыгажосць. З'яўляюцца ўзорам прыгажосці мовы і народныя казкі, якія спрыяюць засваенню ўсіх формаў мовы, даюць магчымасць выпрацоўкі ў дзяцей ўласных моўных навыкаў. Зараз дадзеная праблема становіцца яшчэ больш актуальнай - недахоп часу ў бацькоў. Адсутнасць актывізацыі беларускай мовы з боку бацькоў прыводзіць да праблем развіцця маўлення дзяцей. На жаль, дзіця больш часу праводзіць за кампутарам, чым у жывым асяроддзі.

З прычыны гэтага, творы народнай творчасці практычна не выкарыстоўваюцца нават ў малодшым узросце. Дашкольны ўзрост - гэта перыяд актыўнага засваення дзецьмі гутарковага маулення, станаўлення і развіцця ўсіх бакоў мовы: фанетычнай, лексічнай, граматычнай. Паўнавартаснае валоданне роднай мовай у дашкольным дзяцінстве з'яўляецца неабходнай умовай для разумовага, эстэтычнага, маральнага выхавання дзяцей. Чым раней дзеці чуюць беларускую мову, тым вальней яны будуць карыстацца ей ў далейшым. Але жыццё ў рэчышчы народнай культуры не можа быць навязана бацькам. Яно можа быць толькі вынікам натуральнага выбару кожнага чалавека, які бачыць менавіта ў гэтым карысць для дзяцей і адчувае пульс роднай культуры ў самім сабе. Дзяцінства немагчыма ўявіць без казкі, таму што слухаць казкі, якія табе расказваюць тата і мама, бабуля ці дзядуля, ці добрая выхавацелька, калі бацькоў няма побач  гэта адно з правоў дзіцяці, запісаных у Канвенцыі аб правах дзіцяці. У ёй сказана, што дзіця мае права на зносіны і на ўвагу, на паўнавартаснае развіццё, на выражэнне сябе, на адпаведную свайму ўзросту і зразумелую ў гэтым узросце інфармацыю, а таксама на вывучэнне культуры свайго народу. Усё гэта ёсць у казках.

Казкі вучаць і перасцерагаюць, казкі звязваюць нашых пра-прадзедаў ды пра-прабабуляў з намі. Казкі - гэта ўтульны сямейны вечар, калі клопаты вялікага свету засталіся за сценамі Вашага дому, а Вы і Ваш час належаць толькі Вашым дзецям. Калі мы гаворым пра Канвенцыю аб правах дзіцяці, у першую чаргу мы думаем пра глабальныя рэчы: пра мір, пра вайну, пра адукацыю, пра ежу, пра жытло і здароўе. Бясспрэчна, гэта вельмі важна. Але Ваша ўвага, Вашы абдымкі, Ваша сіла і абарона, Ваша пяшчота і клопат вельмі патрэбныя Вашым дзецям.

Казкі - гэта цэлы чароўны свет, у якім Вы падарожнічаеце разам, трымаючыся за рукі. Свет, у якім Ваша дзіця можа стаць веліканам і навучыць Вас, дарослага чалавека, чаму-небудзь новаму.

Размаўляйце, чытайце казкі сваім дзецям на беларускай мове. А мы вам у гэтым дапапожам.